Partnerlerarası Psikolojik Şiddet: (Kendini Açma Olgusu Bağlamında ‘The Killing Of Two Lovers’ ve ‘Biz Böyleyiz’ Filmlerinin Göstergebilimsel ve İçerik Analizi)

Özet

İnsanların çevresi veya özel hayatlarına dâhil olan bireylerle mütemadiyen iletişimsel eylem içerisinde bulunmaları sosyal yaşamın bir gereğidir ve zorunluluk arz etmektedir. Özel ve yakın iletişimsel daire içerisinde bulunanlar; ‘partner’ olarak isimlendirilmektedir. TDK'ye göre bu kavram; ‘eş’, ‘ortak’, ‘takım arkadaşı’ ve ‘cinsellikte tarafların her biri’ şeklinde tanımlanmaktadır. Toplumsal bir sorun olan ve olumsuz davranışları kapsayan şiddet eylemlerine daha ziyade partnerler (eşler) arasında rastlanmaktadır ve tarafların mağdurunun ise genellikle kadınlar olduğu varsayılmaktadır. Şiddet, kuşkusuz öğrenilebilen bir davranıştır ve bu aksiyon pek çok yolla alışkanlık haline dönüşebilmektedir. Özellikle medya araçlarında şiddet sahnelerinin görece sık görünür olması ve metaforik olarak genellikle meşruiyete de atıfta bulunması bu bağlamda sorunun temel nedenlerden biri olarak addedilmektedir. Televizyon ve gazetelerin yanı sıra dizi ve sinema filmlerindeki partnerlerarası şiddet sahneleri de şüphesiz sürecin tetikleyici unsurlarından biri olarak değerlendirilmelidir.

Bu araştırmanın amacı; son zamanlarda gösterime giren filmlerde partnerlerarası ilişkilerin temelini teşkil eden ‘kendini açma’ olgusu üzerinden psikolojik ve fiziksel şiddeti analiz etmektir. Çalışmada partnerlerarası psikolojik şiddetin iz düşümlerini ‘kendini açma’ çerçevesinde saptamak amacıyla bir yabancı, bir de yerli film örneklem olarak seçilmiştir. Bu bağlamda 2020 yılında gösterime giren ve şiddet sahnelerinin sıklıkla görünür olduğu ‘The Killing of Two Lovers’ ve ‘Biz Böyleyiz’ filmleri içerik analizi ve göstergebilimsel yöntemleriyle analiz edilmeye çalışılmış ve parterneler arasındaki baskınlık sınanmaya çalışılmıştır. Filmlerden elde edilen bulgular sonucunda; erkek ve kadın partnerlerin farklı zamanlarda ve şekillerde farklı şiddet türleri ile birbirlerine psikolojik şiddet uyguladıkları, zarar verdikleri ve psikolojik şiddetin bireyleri ve ilişkileri olumsuz etkilediği sonucuna ulaşılmıştır. İncelenen filmlerden elde edilen bulgular sonucunda çalışmanın temel hipotezini yanlışlar nitelikte partnerlerarası psikolojik şiddeti uygulayan tarafın daha ziyade kadın, mağdur olan tarafın ise erkek olduğu tespit edilmiştir. Aynı zamanda şiddetin birçok türünün filmler aracılığı ile meşru hale dönüştürüldüğü sonucuna ulaşılmıştır.