Socıal Scıences Cıtatıon Index (SSCI) Kapsamında İşletme ve Yönetim Dergilerinde Yapılan “Kadın Yönetici” Temalı En Çok Atıf Alan Makalelerin İncelenmesi: Nitel Bir Araştırma
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.14585971Anahtar Kelimeler:
Betimsel Analiz- Bibliyometrik Analiz- Kadın Yönetici- YöneticiÖzet
Bu çalışmanın amacı, Web of Science (WoS) veri tabanında Social Sciences Citation Index (SSCI) kapsamında, işletme ve yönetim dergilerinde yer alan “kadın yönetici” temalı en çok atıf alan bilimsel yayınların incelenmesidir. Bu amaçla veri tabanında, “topic (konu)”, “article (makale)”, “Social Sciences Citation Index (SSCI)”, “management or business (yönetim veya işletme)” arama kriterleri belirlenerek “kadın yönetici” kavramının ingilizce çevirisi olan “women executives”,“female executives”, “female managers”, “women managers” anahtar kelimeleri ile tarama yapılmıştır. Tarama sonucunda, bu kriterlere uyan 477 makaleden en çok atıf alan ilk 25 makale, yayınladığı yıl, yayınlandığı dergi, aldığı atıf sayısı, derginin etki değeri, kullandığı araştırma türü, amacı, sonucu ve örneklem grub bilgisi ve en etkili yazar işbirlikleri ile anahtar kelimelere göre analiz edilmiştir. Analiz sonucunda elde edilen bulgulara göre, en fazla çalışmaların 1994 ve 2016 yılında kaleme alındığı, çalışmalar en fazla Amerika Birleşik Devletleri menşeili “Journal of Applied Psychology” ve “Academy of Management Journal” dergilerinde yer aldığı, en yüksek etki faktörüne sahip derginin ise Academy of Management Annals (22,2) olduğu, en çok nicel araştırma yöntemlerinin tercih edildiği, en fazla atıf sayısı 547 sayısı ile Heilman ve Okimoto (2007)’a ait olduğu tespit edilmiş olup çalışmaların amacı, örneklemi ve sonuçları hakkında genel bilgilere yer verilmiştir. Bununla birlikte, “cinsiyet”, “liderlik”, “cam uçurum” ve “kadın” kavramların en sık kullanılan ortak anahtar kelimeler olduğu, en fazla ortak çalışma yürüten yazarın ‘S. Alexander Haslam” olduğu, en etkili ülkelerin ise “İngiltere”, “Avusturya”, “ABD” olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Bulgulardan hareketle, “kadın yönetici” olgusunun, işletme ve yönetim alan yazındaki gelişimine yönelik bir çerçeve oluşturmak amacıyla yapılan bu çalışmada konu ile ilgili yazılmış en çok atıf almış bilimsel yayınların genel bir profili oluşturulmuştur ve gelecek araştırmalar için ilgili araştırmacılara öneriler verilmiştir.
Referanslar
Acker, J. (1992). From sex roles to gendered institutions. Contemporary Sociology, 21(5), 565-569. https://doi.org/10.2307/2075528.
Akman, G. İ., & Akman, Y. (2016). Kraliçe arı sendromu bağlamında kadın öğretmenlerin kadın yöneticilere ilişkin görüşleri. Bartın University Journal of Faculty of Education, 5(3), 748-763. https://doi.org/10.14686/buefad.v5i3.5000195251.
Akkaş, İ. (2019). Cinsiyet ve toplumsal cinsiyet kavramları çerçevesinde ortaya çıkan toplumsal cinsiyet ayrımcılığı. Ekev Akademi Dergisi, 23(77), 97-118.
Akbulut, D., & Yavuz, E. (2022). Örgütlerde toksik liderlik davranışı: Betimsel içerik analizi. Uluslararası Liderlik Çalışmaları Dergisi: Kuram ve Uygulama, 5(2), 107-122. https://doi.org/10.52848/ijls.1097752.
Akyürek, M. İ. (2022). Eğitim yönetimi alanında yayımlanan araştırmaların eğilimleri: Betimsel içerik analizi. Bayburt Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(33), 324-341. https://doi.org/10.35675/befdergi.774620.
Ashworth, R., Krøtel, S. M. L., & Villadsen, A. R. (2023). Right time to join? Organizational imprinting and women's careers in public service organizations. Gender, Work & Organization, 30(3), 773-792.
Bian, L., Leslie, S. J., & Cimpian, A. (2017). Gender stereotypes about intellectual ability emerge early and influence children’s interests. Science, 355(6323), 389-391. https://doi.org/10.1126/science.aah6524.
Broadus, R. (1987). Toward a definition of “bibliometrics”. Scientometrics, 12(56), 373–379.
Çelik, C., Kaymakcı, G., & Can, Ş. (2023). Özel yetenekli öğrencilerin kariyer gelişimine yönelik araştırmaların bibliyometrik analizi/bibliometric analysis of research on career development of gifted students. E-Uluslararası Eğitim Araştırmaları Dergisi, 14(2), 68-82.
Çilci, T. (2022). Türkiye'de 2000-2019 yılları arasında Cam Tavan kavramı ile ilgili yayınlanmış tezlerin betimsel analizi (Master's thesis, Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü).
Cordano, M., Scherer, R. F., & Owen, C. L. (2002). Attitudes toward women as managers: Sex versus culture. Women in Management Review, 17(2), 51-60. https://doi.org/10.1108/09649420210421754.
Cotter, D. A., Hermsen, J. M., Ovadia, S., & Vanneman, R. (2001). The glass ceiling effect. Social forces, 80(2), 655-681. https://doi.org/10.1353/sof.2001.0091.
Corsun, D. L., & Costen, W. M. (2001). Is the glass ceiling unbreakable? Habitus, fields, and the stalling of women and minorities in management. Journal of Management Inquiry, 10(1), 16-25. https://doi.org/10.1177/105649260110100.
Çalık, M., & Sözbilir, M. (2014). İçerik analizinin parametreleri. Eğitim ve Bilim, 39 (174), 33-38.
Dinçer, S. (2018). Content analysis in scientific research: Meta-analysis, meta-synthesis, and descriptive content analysis, Bartın University Journal of Faculty of Education, 7(1), 176-190. https://doi.org/10.14686/buefad.363159.
Eagly, A. H., & Mladinic, A. (1994). Are people prejudiced against women? some answers from research on attitudes, gender stereotypes, and judgments of competence. European Review of Social Psychology, 5(1), 1–35. https://doi.org/10.1080/14792779543000002.
Ellegaard, O., & Wallin, J. A. (2015). The bibliometric analysis of scholarly production: How great is the impact?. Scientometrics, 105, 1809-1831. https://doi.org/10.1007/s11192-015-1645-z.
Ekin, O., Demir, Y., Erden, Ö., & Erol. (2022). Kadın Yöneticilerin Liderlik Özellikleri Üzerine Yapılan Lisansüstü Çalışmaların Doküman Analizi İle İncelenmesi. Akademik Tarih ve Düşünce Dergisi, 9(4), 1760-1777. https://doi.org/10.46868/atdd.174.
Erivan, R., Villatte, G., Ollivier, M., Reina, N., Descamps, S., & Boisgard, S. (2019). The top 100 most-cited orthopaedics & traumatology: Surgery & research articles. Orthopaedics & Traumatology: Surgery & Research, 105(8), 1459-1462. https://doi.org/10.1016/j.otsr.2019.01.016.
Eroğlu, F., & İrdem, Ş. (2016). Toplumsal cinsiyet ayrımcılığı ve yönetim kademelerindeki yansımaları, Pamukkale İşletme ve Bilişim Yönetimi Dergisi, (2), 11-35. https://doi.org/10.5505/pibyd.2016.70288.
Feng, J., Zhang, Y. Q., & Zhang, H. (2017). Improving the co-word analysis method based on semantic distance. Scientometrics, 111(3), 1521–1531.
Gilligan, C. (1993). In a different voice: Psychological theory and women’s development. Harvard University Press.
Güner, D., & Oktay, K. (2021). Turizm alanındaki bilimsel dergilerin dergi etki faktörleri ve citescore değerleri üzerine bir inceleme. Turizm Akademik Dergisi, 8(1), 1-14.
Halaçlı, B., & Karaalp-Orhan, H. S. (2022). Cinsiyete dayalı ücret eşitsizliği: İşveren yönlü bir analiz. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, (61), 65-90. https://doi.org/10.18070/erciyesiibd.973090.
Hudson, K. (2007). The new labor market segmentation: Labor market Dualism in the new economy, Social Science Research, 36(1), 286-312. https://doi.org/10.1016/j.ssresearch.2005.11.005.
Huang, D. W. (2017). Impact factor distribution revisited. Physica A: Statistical Mechanics and its Applications, 482, 173-180. https://doi.org/10.1016/j.physa.2017.04.038.
İmamoğlu, S. Z., Serhat, E. R. A. T., ve Taşcı, V. (2022). Gelişen ekonomilerde sosyal inovasyon ve milli yenilik sistemlerini inceleyen araştırmaların betimsel içerik analizi, Beykent Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 15(2), 47-61.
Karakaya, Ş., & REYHANOGLU, M. (2020). Erkek egemen dünyada kadın yönetici olmak: Kadın yönetici çevresi üzerine bir araştırma. Journal of Politics Economy and Management, 3(1), 47-74.
Karatepe, S., & Arıbaş, N. N. (2017). İş hayatında kadın yöneticilere ilişkin cinsiyet ayrımcılığı: Türkiye için bir değerlendirme. Yasama Dergisi, (31), 7-23.
Kontaş, Z., & Özen, F. (2024). Toplumsal cinsiyet algısının kadın yöneticilere karşı tutumlara etkisi: eğitim örgütleri örneği. Uluslararası Eğitime Özgün Bakış Dergisi, 2(1), 35-62. https://doi.org/10.5281/zenodo.10611526.
Kutlu, G., & Akbulut, Y. (2020). Attitudes towards female managers in hospitals: Case study of Turkey. International Journal of Healthcare Management, 13(1), 212–220. https://doi.org/10.1080/20479700.2018.1498219.
Kübra, E. K. E., & Özçelik, A. D. Ö. (2024). Türkiye’deki sosyal zekâ konulu araştırmaların eğilimleri: Bir betimsel analiz çalışması. Journal of Current Debates In Socıal Scıences (Cudes), 7 (1), 80-90. https://doi.org/10.29228/cudes.74665.
Kütükcü, A. (2017). Türkiye’de kadın liderlik alanında yapılan lisansüstü tezlerin incelenmesi. Kadın Araştırmaları Dergisi, (15), 26-47.
Landström, H., Harirchi, G., & Åström, F. (2012). Entrepreneurship: Exploring the knowledge base. Research Policy, 41(7), 1154-1181.
Mattis, M. C. (2004). Women entrepreneurs: Out from under the glass ceiling. Women in management review, 19(3), 154-163. . https://doi.org/10.1108/09649420410529861.
Makal, A. (2011). Türkiye’de 1950-1965 Döneminde ücretli kadın emeğine ilişkin gelişmeler. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 56(2). 117-155.
McCammon, H. J., Campbell, K. E., Granberg, E. M., & Mowery, C. (2001). How movements win: Gendered opportunity structures and US women's suffrage movements, 1866 to 1919. American sociological review, 66(1), 49-70. https://doi.org/10.1177/0003122401066001.
Mizrahi, R., & Aracı, H. (2010). Kadın yöneticiler ve cam tavan sendromu üzerine bir araştırma. Organizasyon ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 2(1), 149-156.
Moi, T. (1999). What is a woman? and other essays, New York: Oxford University Press
Merigó, J. M., & Yang, J. B. (2017). A bibliometric analysis of operations research and management science. Omega, 73, 37-48.
Negiz, N., & Yemen, A. (2011). Kamu örgütlerinde kadın yöneticiler: Yönetici ve çalışan açısından yönetimde kadın sorunsalı. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2011(24), 195-214.
Okan, K. O. Ç. (2020). Web of Science üzerinde indekslenen kadına yönelik şiddet araştırmalarına bibliyometrik bir bakış. İstanbul Üniversitesi Kadın Araştırmaları Dergisi, (21), 19-35. https://doi.org/10.26650/iukad.2020.22.002.
Öztan, E., & Doğan, S. N. (2015). Akademinin cinsiyeti: Yıldız Teknik Üniversitesi örneği üzerinden üniversite ve toplumsal cinsiyet. Çalışma ve Toplum, 3(46), 191-222.
Paşaoğlu, D., Tokgöz, N., Şakar, N., Ergun Özler, N. D., & Özalp, İ., (2013). Yönetim ve Organizasyon, T.C. Anadolu Üniversitesi Yayını No: 2944, Açıköğretim Fakültesi Yayını No: 1900, Ocak 2013.
Pollock, A., & Berge, E. (2018). How to do a systematic review. International Journal of Stroke, 13(2), 138-156. ttps://doi.org/10.1177/17474930177437.
Powell, G. N., Butterfield, D. A., & Parent, J. D. (2002). Gender and managerial stereotypes: Have the times changed?. Journal of Management, 28(2), 177-193. https://doi.org/10.1016/S0149-2063(01)00136-2.
Podsakoff, P. M., MacKenzie, S. B., Podsakoff, N. P., & Bachrach, D. G. (2008). Scholarly influence in the field of management: A bibliometric analysis of the determinants of university and author impact in the management literature in the past quarter century. Journal of Management, 34(4), 641-720.
Poma, E., & Pistoresi, B. (2024). Do women on boards break the glass ceiling or face the glass cliff?. Corporate Governance: The International Journal of Business in Society, 24(8), 22-45.
Ruble, T. L., Cohen, R. & Ruble, D. N. (1984), Sex Stereotypes: Occupational Barriers For Women, American Behavioral Scientist, 27(3), 339-356. https://doi.org/10.1177/000276484027003006.
Ryan, M. K., Haslam, S. A., Hersby, M. D., & Bongiorno, R. (2011). Think crisis–think female: The glass cliff and contextual variation in the think manager–think male stereotype. Journal of Applied Psychology, 96(3), 470-484. https://doi.org/10.1037/A0022133.
Schein, V. E. (1975). Relationships between sex role stereotypes and requisite management characteristics among female managers. Journal of Applied Psychology, 60(3), 340–344. https://doi.org/10.1037/h0076637.
Schein, V. E. (2001). A global look at psychological barriers to women's progress in management. Journal of Social issues, 57(4), 675-688. https://doi.org/10.1111/0022-4537.00235.
Suharnomo, S., & Permatasari, D. (2019). Investigating the “queen bee” phenomenon in Indonesia: A case study. Diponegoro International Journal of Business, 2(1), 41-51.
Suri, H., & Clarke, D. (2009). Advancements in research synthesis methods: From a methodologically inclusive perspective, Review of Educational Research, 79(1), 395-430.
Sonnenwald, D. H. (2007). Scientific collaboration. Annu. Rev. Inf. Sci. Technol., 41(1), 643-681.
Şarkaya, S. S., & Çobanoğlu, F. (2020). Kaosun eşiğinde kadın yönetici: Cam uçurum. IBAD Sosyal Bilimler Dergisi, 675-694.
Jackson, C.J. (2001). Women Middle managers’ perception of the glass ceiling, Women In Management Review, 16(1), 30-4.
Tai, A. J. R., & Sims, R. L. (2005). The perception of the glass ceiling in high technology companies. Journal of Leadership & Organizational Studies, 12(1), 16-23. https://doi.org/10.1177/10717919050120010.
Uyanık, Y. (1999). Dualist (ikili) işgücü piyasası teorisi. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 1(3), (1) 1-8.
Utma, S. (2019). Kadına yönelik cinsiyet ayrımcılığı ve cam tavan sendromu. Sosyal ve Beşerî Bilimler Dergisi, 11(1), 44-58.
Van Eck, N. J., & Waltman, L. (2013). VOSviewer manual. Leiden: Univeristeit Leiden, 1(1), 1-53.
Yang, L. K., Connolly, L., & Connolly, J. M. (2022). Is there a glass cliff in local government management? Examining the hiring and departure of women. Public Administration Review, 82(3), 570-584.
Yıldız, S., Alhas, F., Sakal, Ö., & Yıldız, H. (2016). Cam uçurum: Kadın yöneticiler cam tavanı ne zaman aşar?. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 71(4), 1119-1146.
Zandria, S., Junior, Z. L. K., & Hennie, P. (2020). Queen bee syndrome at the workplace; Perspectives of female business students at a South African Private University. The Journal of Social Sciences Research, 6(4), 406-412.
Zupic, I., & Čater, T. (2015). Bibliometric methods in management and organization. Organizational Research Methods, 18(3), 429-472
https://www.tuik.gov.tr/ (Erişim Tarihi: 09.04.2024).
https://languages.oup.com/google-dictionary-tr/ (Erişim Tarihi: 02.04.2024).
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2024 DÜNYA KADIN ÇALIŞMALARI DERGİSİ
Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
