Deprem Bölgesinde Yaşayan Kadınların Umutsuzluk Düzeyleri ile Algılanan Sosyal Destek Durumları Arasındaki İlişkinin Belirlenmesi

Yazarlar

  • Tuğçe SÖNMEZ Tarsus University
  • Rukiye TÜRK DELİBALTA

DOI:

https://doi.org/10.5281/zenodo.8431266

Anahtar Kelimeler:

Afetler- Deprem- Sosyal Destek- Türkiye- Umutsuzluk

Özet

Amaç: Bu çalışma, Türkiye'de deprem bölgesi olarak ilan edilen 11 ilde yaşayan kadınların umutsuzluk düzeyleri ile sosyal destek durumları arasındaki ilişkinin belirlenmesi amacıyla yapılmıştır.

Gereç ve Yöntem: Tanımlayıcı ve ilişkisel araştırma tasarımına sahip bu çalışma 384 kadınla gerçekleştirilmiştir. Veriler "Sosyodemografik ve diğer bazı özellikler anketi", "Beck Umutsuzluk Ölçeği" ve "Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeği" kullanılarak toplanmıştır.

Bulgular: Korelasyon analizi sonucunda katılımcıların Beck Umutsuzluk Ölçeği puanları ile Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeği puanları arasında istatistiksel olarak anlamlı düşük düzeyde negatif bir ilişki olduğu görülmüştür (r=-0,255). Algılanan sosyal desteğin deprem yaşayan kadınların umutlarını etkilediği tespit edilmiştir.

Sonuç: Doğal afetlerde kadınlara koordineli ve hızlı bir şekilde profesyonel sosyal destek sağlayabilecek merkezlerin kurulmasına yönelik araştırmaların başlatılması, sürdürülmesi ve genişletilmesi önerilmektedir.

Referanslar

Abramson, I., Metalsky, G.L., Alloy, L.B. (1989). Hopelessness depression: A theory-based subtype of depression. Psychological Review, 96, 358-372.

Akgün Şahin, Z., Tan, M., Polat, H. (2013). Hopelessness, depression and social support with end of life turkish cancer patients. Asian Pacific Journal of Cancer Prevention, 14, 2823-2828.

Avan, E. (2019). Identifying the factors associated with the socio-economic characteristics, social support and hopelessness levels of women in the divorce process. Manisa Celal Bayar University Social Sciences Master Thesis.

Aylaz, R., Kara, F., Dural, S. (2022). Determining the characteristics of patients with the diagnosis of COVID-19 and the levels of deeption that his and their families lived: Crosssectional research. Turkiye Klinikleri Journal of Nursing Sciences, 14(3), 736–745.

Başaran, D., Altun, Ö.Ş., Kaban, F., Ecder, T. (2016). Hemodiyaliz hastalarının umutsuzluk düzeylerinin değerlendirilmesi. Nefroloji Hemşireliği Dergisi, 11(1), 9–16.

Beck, A.T., Weissman, A., Lester, D., Trexler T. (1974). The Measurement of Pessimism: The Hopelessness Scale. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 42, 6, 861-865.

Birol, L., 1997. Nursing process, Systematic Approach in Nursing Care. 3rd Edition, Impact Printing, İzmir, 116-142.

Büyükbayram, Z., Biçak Ayik, D., Aksoy İl, D. (2021). Hemodiyaliz hastalarinda algilanan sosyal destek ve umutsuzluk düzeyleri. Nefroloji Hemşireliği Dergisi, 16(3), 34-143.

Chalise, H.N., Saito, T., Takahashi, M., Kai, I. (2007). Relationship specialization amongst sources and receivers of social support and its correlations with loneliness and subjective well-being: A cross sectional study of Nepalese older adults. Archives of Gerontology and Geriatrics, 44, 299–314.

Dilbaz, N., Seber, G. (1993). The concept of hopelessness: Its importance in depression and suicide. Crisis Journal, 1, 134- 138.

Dizer, D. (2008). Sakarya ilindeki liseli ergenlerin 1999 Marmara Depremi sonrası travmayı algılama, sosyal destek sistemleri ve umutsuzluk belirtilerinin incelenmesi (Master thesis, No.250454)

Doğan, S., Kelleci, M. (2004). Hopelessness levels of individuals hospitalized due to physical illness according to some diagnostic groups. Journal of Nursing, 13(52), 23-37.

Dreyer, J., Schwartz-Attias, I. (2014). Nursing care for adolescents and young adults with cancer: literature review. Acta Haematol. 132, 363–74.

Eker, D., Arkar, H. (1995). Çok boyutlu algılanan sosyal destek ölçeği’nin faktör yapısı, geçerlik ve güvenirliği. Türk Psikoloji Dergisi. 34, 45-55.

Eker, D., Arkar, H., Yaldız, H. (2001). Factorial structure, validity, and reliability of revised form of the multidimensional scale of perceived social support. Türk Psikiyatri Dergisi. 12(1), 17-25.

Gölalmış Erhan, G. (2005). Examination of hopelessness, pessimism, social support perceptions and future scores of mothers with mentally retarded children. (Unpublished master's thesis). Ankara University, Ankara.

Holmen, K., Furukawa, H. (2002). Loneliness, health and social network among elderly people-a follow up study. Archives of Gerontology and Geriatrics, 35, 261-274.

Jamili, S., Ebrahimipour, H., Adel, A., Badiee Aval, S., Hoseini, S. J., Vejdani, M., Ebnehoseini, Z. (2022). Experience of patients hospitalized with COVID‐19: A qualitative study of a pandemic disease in Iran. Health Expectations, 25(2), 513-521.

Jia, X., Liu, X., Ying, L., Lin, C. (2017). Longitudinal relationships between social support and posttraumatic growth among adolescent survivors of the Wenchuan earthquake. Frontiers in Psychology, 8(2), 1275.

Kahramanmaraş and Hatay Earthquakes Report, Presidency of the Republic of Turkey, Presidency of Strategy and Budget Directorate. http://sbb.gov.tr. Date of Accessed: April 13, 2023 https://bilimgenc.tubitak.gov.tr/turkiyede-son-yuzyilda-gerceklesen-buyuk-depremler

Kurt, E., and Gülbahçe, A. (2019). Van depremini yaşayan öğrencilerin travma sonrası stres bozukluğu düzeylerinin incelenmesi. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 23(3), 957-972.

Küsgülü, Ü. (2014). Investigation of happiness, hope and narcissism levels of university students (Master's thesis, Institute of Educational Sciences).

Kocaman, N. (2008). Tıbbi hastalığa psikososyal tepkiler. İstanbul Tıp Fakültesi Dergisi, 71 (2), 52-58

Lok, N., Aydın, Z., Uzun, G., Kayaaslan, B., Selçuk Tosun, A. (2023). Relationship of depression, hopelessness and life satisfaction with death anxiety in individuals who have had COVID-19. OMEGA-Journal of Death and Dying, 00302228231174602.

Madani, H., Pourmemari, M., Moghimi, M., Rashvand, F. (2018). Hopelessness, perceived social support and their relationship in iranian patients with cancer, Asia-Pacific Journal of Oncology Nursing, 5(3), 314-319.

Mittal, S., Nagendran, S. (2021). A study on the effects of stress and hopelessness in isolated COVID-19 patients in relation to severity of infection. European Psychiatry, 64(S1), S665.

Morganstein, J.C., Ursano, R.J. (2020). Ecological disasters and mental health: causes, consequences, and interventions. Front. Psychiatry, 11, 1.

Norris, F.H., Friedman, M.J., Watson, P.J., Byrne, C.M., Diaz, E., Kaniasty, K. (2002). 60,000 disaster victims speak: Part I. An empirical review of the empirical literature, 1981–2001. Psychiatry, 65, 207–239.

North America Nursing Diagnosis Association (NANDA). (2009). Nursing Diagnosis: Definitions and Classificasion, Wiley Blackwell publication, Indianapolis.

Ottilingam Somasundaram, R., Devamani, K.A. (2016). A Comparative study on resilience, perceived social support and hopelessness among cancer patients treated with curative and palliative care. Indian Journal of Palliative Care, 22(2), 135-140.

Oz, F. (2004). Basic concepts in the field of health. İmaj İc ve Dış Ticaret A.Ş., Ankara, 229-268.

Oxman, T., Berkman, L. F., Kasl, S., Freeman, D. H., Barrett, J. (1999). Social support and depressive symptoms in the elderly. Am J Epidemiol, 135: 356-368.

Öztunç, G., Yeşil, P., Paydaş, S., Erdoğan, S. (2013). Social support and hopelessness in patients with breast cancer, Asian Pasific Journal of Cancer Prevention, 14(1), 571-578.

Prince, M.J., Harwood, R.H., Blizard, R.A., Thomas, A., Mann, H. (1997). Social support deficits, loneliness and life events as risk factors for depression in old age. The Gospel Oak Project VI. Psychol Med, 27(2), 323-332.

Seber, G., Dilbaz, N., Kaptanoğlu, C., Tekin D. (1993). Umutsuzluk Ölçeği: Geçerlilik ve Güvenirliği. Kriz Dergisi, 1(3), 139-142.

Sezer, M.T. (2001). Psikiyatrik sorunlar. Akpolat, T., Utaş, C. (Ed.), Hemodiyaliz Hekimi El Kitabı. 2. Baskı, Anadolu Yayıncılık, Kayseri.

Tan, M., Okanlı, A., Karabulutlu, E. Erdem, N. (2005). The Evaluation of Relationship Between Social Support and Hopelessness in Hemodialysis Patients. Atatürk University Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 8 (2), 32-39.

Tel, H., Tel, H. (2011). Quality of life and social support in Hemodialysis patients. Pak J Med Sci. 2011;27(1):64–7.

Wallston, B.S., Alagna, S.W., DeVellis, B.M., DeVellis, R.F. (1983). Social support and physical health. Health Psychol. 2, 367–91.

Zhang, Z., Wang, W., Shi, Z., Wang, L., Zhang, J. (2012). Mental health problems among the survivors in the hard-hit Areas of the Yushu earthquake. PLoS ONE, 7(10), e46449.

Zhou, X., Wu, X., Zhen, R. (2018). Self-esteem and hope mediate the relations between social support and post-traumatic stress disorder and growth in adolescents following the Ya’an earthquake. Anxiety, Stress, and Coping, 31(1), 32-45.

Yayınlanmış

2023-10-12

Nasıl Atıf Yapılır

SÖNMEZ, T., & TÜRK DELİBALTA, R. (2023). Deprem Bölgesinde Yaşayan Kadınların Umutsuzluk Düzeyleri ile Algılanan Sosyal Destek Durumları Arasındaki İlişkinin Belirlenmesi . DÜNYA KADIN ÇALIŞMALARI DERGİSİ, 8(2), 344–354. https://doi.org/10.5281/zenodo.8431266

Sayı

Bölüm

Articles